چگونگی آتش افروزی و سروده های آن :
ایرانیان نور را مظهر یزدان پاک می دانسته اند و
ستایش از آن را واجب . آتش نیز بزرگترین نماد و قدرت
اهورامزدا است که باید آنرا درود فرستیم و بزرگ بپنداریم .
در شهر خور دید و بازدید های شبانه را " آیرون "
مینامند که در گویش خوری آتش است . آذربایجان
نیز مهد آتش و نگهدارنده آتش ایران زمین است .
در یزد نیز همین دید و بازدید های شبانه "آتشون"
گفته می شود . در جشن های ملی آتش بازی از
مهم ترین کارهای ایرانیان است . در بسیاری از عروسی
های اقوام ایرانی آتش افروخته می شود .
دهها آتشکده در ایران به همین دلیل بنا گشت که بسیاری از
آنان توسط تازیان ویران گشته ولی برخی دیگر پابرجاست .
در قلب کویر ایران خور مردمان پس از
درگشت نزدیکان خود تا سه شبانه روز هنگام غروب آفتاب
آتش می افروزند و عده ای دیگر در آن هنگام
به فاصله چند متر از یکدیگر نیاکان خویش را نیایش میکنند .
هنوز هم در بسیاری از نقاط کردستان ایران نه تنها چهارشنبه
سوری بلکه شبهای نوروز نیز آتش افروخته
می شود . عده ای از مورخین قدیمی برای ملی کردن
نام چهارشنبه تازی گفته اند که زمانی که زرتشت
گاه شماری برای ایران بنا کرد نوروز به چهارشنبه افتاده
بود و برای همین ایرانیان شب قبل از نوروز را
شادی وپایکوبی می نمودند . ولی بی شک چهارشنبه واژه ای
تازی از پس از اسلام است . ولی جشن
چهارشنبه سوری از هزاران سال پیش از اسلام برقرار بوده است