منشور کورش ، نخستین منشور جهانی حقوق بشر:

کورش پس از ورود به شهر بابل - در کنار رود فرات و در جنوب بغداد امروزی - فرمان آزادی هزاران یهودی را صادر کرد که قریب هفتاد سال در بابل به اسارت گرفته شده بودند، هزارن آوند زرین و سیمین آنان را که پادشاه بابل از ایشان غنیمت گرفته بود، به آنان بازگردادند و اجازه داد که در سرزمین خود نیایش‌گاهی بزرگ برای خود برپای دارند. رفتار کورش با یهودیان موجب کوچ بسیاری از آنان به ایران شد که در درازای بیست و پنج قرن هیچگاه بین آنان و ایرانیان جنگ و خشونت و درگیری رخ نداد و آنان ایران را میهن دوم خود می‌دانسته‌اند.
 

در این باره در باب‌های گوناگون اسفار عزرا و اشعیا در کتاب تورات آمده است:
«خداوند روح کورش، پادشاه فارس را برانگیخت تا در تمامی ممالک خود فرمانی صادر کند و بنویسد: کورش، پادشاه فارس چنین می‌فرماید که یهوه، خدای آسمان مرا امر فرموده است که خانه‌ای برای او در اورشلیم که در یهود است بنا نمایم. پس کیست از شما از تمامی قوم او که خدایش با وی باشد و به اورشلیم که در یهود است برود و خانه یهوه را که خدای حقیقی است در اورشلیم بنا نماید؟... پس همگی برخاسته و روان شدند تا خانه خداوند را که در اورشلیم است بنا نمایند. و کورش پادشاه، ظروف خانه خداوند را که نبوکد نصر  آنها را از اورشلیم آورده و در خانه خدایان خود گذاشته بود، بیرون آورد و به رییس یهودیان سپرد».

در اینجا مایلم به این نکته تأکید کنم که با وجود اینکه منشور کورش بزرگ را «نخستین اعلامیه جهانی حقوق بشر» می‌دانند، اما نوآوری چنین فرمانی از کورش نبوده است، بلکه این فرمان فرآیند فرهنگ ایرانی بوده است; فرهنگی که هرگز دستور به غارت و آدمکشی و ویرانی نداده است، و کورش این رفتار را از مردمان سرزمین خود، از نیاکان خود، از فرهنگ رایج کشورش، درآغوش مهرآمیز مادر و از پرورش او آموخته بوده و به کار بسته است.
سرافرازی نخستین بیانیه جهانی حقوق بشر نه تنها برای کورش، بلکه همچنین برای فرهنگ کشوری است که سراسر پهنه پهناور آن از کهن ترین روزگاران، تابش‌گاه اندیشه نیک و کردار نیکی بوده است که امروزه و از پس هزاران سال، مردمان جهان در آرزو و آرمان فراهم ساختن آن هستند. [باشد که ما نیز _ چونان گذشته ها _ در کنار جهانیان باشیم]
منشور کورش هخامنشی ارمغانی است از سرزمین ایران برای جهانی که از جنگ و خشونت خسته است و از آن رنج می‌برد

جشن آبانگان

آبان روز از آبان ماه برابر با 10 آبان در گاهشماری ایرانی

«... اینک آب­ها را می­ستاییم، آب­های فروچکیده و گردآمده و روان شده­ و خوب کـُنش ِ اهورایی را...»
(یسنا - هـات 38 - بند 3)

«جشن آبانگان» جشنی است در گرامیداشت ستاره­ی روان (سیاره) درخشان «اَنَهیتَه / آناهید (زهره)» و رود پهناور و خروشان «اردوی / آمو (آمودریا)»، و بعدها ایزدبانوی بزرگ «آب»­ها در ایران (غیاث آبادی، 1382،ص77).
«اَردوی سوره اَناهیتا» Ardavi – Sura An?hita ایزد‌بانویی ایرانی بسیار برجسته­ای است که نقش مهمی در آیین­های ایرانی دارد و پیشینه­ی ستایش و بزرگداشت این ایزد بانو در فرهنگ ایرانی به دوره­های پیش از زرتشتی در تاریخی ایران می­رسد.

بخش بزرگی در کتاب اوستا به نام «آبان یشت»(یشت پنجم) که یکی از باستانی­ترین ِیشت­ها می­باشد به این ایزد بانو اختصاص دارد، در این یشت، او زنی است جوان، خوش اندام، بلند بالا، زیبا چهره، با بازوان سپید و اندامی برازنده، کمربند تنگ بر میان بسته، به جواهر آراسته، با طوقی زرین بر گردن، گوشواری چهارگوش در گوش، تاجی با سد ستاره­ی هشت گوش بر سر، کفش­هایی درخشان در پا، با بالاپوشی زرین و پرچینی از پوست سگ آبی. اَناهید گردونه­ای دارد با چهار اسب سفید، اسب­های گردونه­ی او ابر، باران، برف و تگرگ هستند.
او در بلندترین طبقه­ی آسمان جای گزیده است و بر کرانه­ی هر دریاچه­ای، خانه­ای آراسته، با سد پنجره­ی درخشان و هزار ستون خوش تراش دارد. او از فراز ابرهای آسمان، به فرمان اهورامزدا، باران و برف و تگرگ را فرو می­باراند.

نیایشگاه­های آناهیتا معمولا در کنار رودها برپا می­شده و زیارتگاه­هایی که امروزه با اسامی دختر و بی بی مشهور هستند و معمولا در کنار آن­ها آبی جاری است، می­توانند بقایای آن نیایشگاه­ها باشند.
برخی حتی سفره­های نذری با نام بی بی (همچون بی بی سه شنبه) را بازمانده­ی آیین­های مربوط به آناهیتا می­دانند.

آناهیتا همتای ایرانی «آفرودیت»، الهه­ی عشق و زیبایی در یونان و «ایشتر»، الهه­ی بابلی، به شمار می­رود.

واژه­ی «آب» که جمع آن «آبان» است در اوستا و پهلوی «آپ» و در سانسکریت «آپه» Apa و در فارسی هخامنشی «آپی» می­باشد.
این آخشیج (عنصر) همانند آخشیج­های اصلی دیگر چون آتش و خاک و هوا در آیین­های ایرانیان باستان مقدس است و آلودن آن گناهی بس بزرگ است. برای هریک از چهار آخشیج امشاسپندی (فرشته) ویژه نامگذاری شده است. به گواهی اوستا و نامه­های دینی پهلوی، ایرانیان آخشیج­های چهارگانه را که پایه­ی نخستین زندگی است، می­ستودند.

در جشن آبانگان، پارسیان به ویژه زنان در کنار دریا یا رودخانه­ها، فرشته­ی آب را نیایش می­کنند. ایرانیان کهن آب را پاک (مقدس) می­شمردند و هیچ­گاه آن­را آلوده نمی­کردند و آبی را که اوصاف سه­گانه­اش (رنگ - بو - مزه) دگرگون می­شد برای آشامیدن و شستشو به­کار نمی­بردند.

«هرودوت» می­آورد :
«... ایرانیان در میان آب ادرار نمی­کنند، آب دهان و بینی در آن نمی­اندازند و در آن دست و روی نمی­شویند ...»
«استرابون» جغرافیدان یونانی نیز می­آورد «... ایرانیان در آب روان، خود را شستشو نمی­دهند و در آن لاشه، مردار و آن­چه که نا پاک است نمی­اندازند ...»

در برگردان فارسی آثارالباقیه ابوریحان بیرونی می­خوانیم :
«... آبان روز دهم آبان ماه است و آن را عید می­دانند که به جهت همراه بودن دو نام، آبانگان می­گویند. در این روز زو Zoo پسر طهماسپ از سلسله­ی پیشدادیان به شاهی رسید، مردم را به کندن قنات­ها و نهرها و بازسازی آن­ها فرمان داد، در این روز به کشورهای هفت­گانه خبر رسید که فریدون ، بیوراسب (ضحاک - آژی دهاک) را اسیر کرده، خود به پادشاهی رسیده و به مردم دستور داده است که خانه و زندگی خود را دارا شوند...»

در روایت دیگرى آمده است که پس از هشت سال خشکسالى در ماه آبان باران آغاز به باریدن کرد و از آن زمان جشن آبانگان پدید آمد.

زرتشتیان نیز در این روز همانند سایر جشن­ها به آدریان­ها (آتشکده­ها) مى­روند و پس از آن براى گرامیداشت مقام فرشته­ی آب­ها، به کنار جوى­ها و نهرها و قنات­ها رفته و با خواندن اوستاى آبزور (بخشى از اوستا که به آب و آبان تعلق دارد) که توسط موبد خوانده مى­شود، اهورامزدا را ستایش کرده و درخواست فراوانى آب و نگهدارى آن را کرده و پس از آن به شادى مى­پردازند.

جالب این­جاست که مى­گویند اگر در این روز باران ببارد، آبانگان به مردان تعلق گرفته و مردان تن و جان خویش را به آب مى­سپارند و اگر بارانى نبارد، آبانگان زنان است و زنان آب تنى مى­کنند.

تقدیم به درگاه کوروش بزرگ

نسلهارادمردی مثل او هرگز ندیدند       

                 بعد مرگش یاقیان بر خاک او لشکر کشیدند

           ما وارث کوروش فرزند جمشیدیم      

       پیروز و بی برده بت نپرستیدیم

     ماریشه ای دیرین در عشق و دین داریم  

        ما زادگاهی چون ایران زمین داریم        

من به دنبال سر اسکندرم

من همان نوباوه ایران زمین

از تبار  کورش نام آورم

در غم زمزمه های رفتنم

بی خیال ضجه های مردنم

وارثی از وارثان سورنا

در تکاپوی نجات میهنم

خاک من فریاد شاهانت چه شد

سلسله داران ایرانت چه شد

مرگ تو مرگ نژاد آریاست

داریوش و کورش بانت چه شد

آثار باستانی در حال تخریب

1. سد سیوند خطری است جدی برای پاسارگاد و تنگه بلاغی.
?. بخشی از حمام وکیل شیراز تخریب شد .

?. بزرگترین آتشکده دوره ساسانی در غرب کشور با چهارصد تن ماسه پوشانده شد.
?. سد سلمان فارسی یک شهر دوران ساسانی را نابود می کند. سازمان میراث فرهنگی پس از ده سال سکوت و پس از گذشت یک ماه از آب گیری، تازه دستور توقف آبگیری را به وزارت نیرو ارجاع نموده.

?. میدان نقش جهان و چهار باغ اصفهان همچنان در هاله ای از ابهام.
?. دو دکل پشت مقبره فردوسی همچنان استوار است.

?. سازمان میراث فرهنگی هیچ اهمیتی به شکستن حریم ارگ علی شاه نمی دهد.
?. سد رامهرمز همچنان تهدیدی است برای سد باستانی "جره".

?. پیش از نوروز پشت درهای بسته تخت جمشید چه گذشت ؟
??. یک اثر دوره اشکانی بدون حفاظت و مرمت رها شده است.

??. سد ملاصدرا در شهرستان اقلید که توسط رئیس دولت افتتاح شد، تپه مهر علی، آثار باستانی پیش از تاریخ و آثار مربوط به دوران ساسانی را به زیر آب برد.
??. ریل گذاری راه آهن در استان فارس موجب نابودی آثار ? تا ? هزار سال پیش در این منطقه شده است. در ضمن این اقدام اثری ویران گر روی نقش رستم خواهد داشت.

??. سه زلزله در حدود چهار ریشتر حوالی پاسارگاد را لرزاند که البته خسارتی به بار نیاورد. گفتنی است آب گیری سد سیوند احتمال وقوع زلزله شدیدی را در این منطقه افزایش می دهد.
??. از کاروانسرای هلاکوخان، از آثار دوران مغول در استان آذربایجان شرقی جز مشتی خاک و سنگ چیزی نمانده است.

??. قلعه باستانی شهر مرند به دلیل بی توجهی مسئولین در حال تخریب است.
??. تپه ای مربوط به زمان اوراتورها در آذربایجان خوراک قاچاقچیان عتیقه شده است.

??. چرا اطلاعات مربوط به گنجینه عظیم کشف شده در رامهرمز در اختیار مردم قرار داده نمی شود ؟
??. درخت هایی با قدمت ??? سال به خاطر آب گیری سد سیوند از بین خواهند رفت.

??. نقش برجسته انسان بالدار در پاسارگاد نیاز به ترمیم و مراقبت ویژه دارد.
??. سد گلابر زنجان آثار مربوط به دوران سنگ و آهن و دوران اشکانی را به زیر آب خواهد برد.

??. گل سنگ به بخشی از تخت جمشید هجوم آورده است؛ این در حالی است که تا این لحظه حرکتی برای مقابله با آن انجام نشده است.
??. حفاری غیر مجاز در مسجد جامع تهران.

??. کتیبه کاخ آپادانا شوش در حال نابودی است و نیاز به مرمت فوری دارد.
??. کلیسای کاتولیک های اندیمشک به طور کامل تخریب شد.

??. عمارت مشیرالدوله به شدت در خطر تخریب است.
??. سازمان میراث فرهنگی چهار سال تخریب نیاسر را تماشا کرد.

??. مرمت آثار باستانی سبزوار بسیار کند و بی نتیجه است.
??. گنبد لیشتر در شهرستان کهگیلویه در خطر نابودی قرار دارد.

??. بلوک های آرامگاه داریوش سوم فرو ریختند.
??. با تخریب یک اثر مربوط به دوره قاجار و تبدیل آن به حوزه شانس یک اثر دیگر برای ثبت در فهرست آثار ملی از دست رفت.

??. کارکنان اداره آب و برق، بند هزار و هفتصد ساله دوره ساسانی را تخریب کردند.
3?.قلعه گبری از آثار مربوط به دوران ساسانی واقع در شهر ری تبدیل به انبار آهن شده است.

??. تپه مافین با آثاری به قدمت بیش از ???? سال تبدیل به زباله دانی و محل تجمع معتادان شده است.
?. سازمان میراث فرهنگی حریم خانه تاریخی پیرنیا را شکست.

??. ارگ نسا، یکی از مهم ترین شهرهای دوره اشکانی به عنوان میراث جهانی ترکمنستان به ثبت رسید. ( فراموش نکنیم ایران زمین فراتر از مرزهای سیاسی بین المللی است.)
??. آثار تاریخی آرامگاه فیروزان (ابولولو)، مظهر مقاومت ایرانیان در دوران تجاوز اعراب به ایران به واسطه کشورها و دست های پشت پرده نابود خواهد شد.

??. به دلایلی نامشخص، کاوش های کاخ بردک دو سال است که متوقف شده است.
??. از تپه سیلک، هگمتانه و یا جاهای دیگر کشور فقط کاسه و کوزه یافت می شود. پس آثار ارزشمند این تمدن ها کجاست؟

??. سازمان میراث فرهنگی شانس جهانی شدن اشگفت سلمان را به صفر رساند و پس از مدتها هنوز رنگ پاشی های عمدی بر آثار آن را پاک نکرده است.
??. رطوبت و نداشتن حریم مشخص عامل اصلی تخریب کتیبه بیستون می باشد.

??. یک اثر دوره سلجوقی در حال فرو ریختن و تخریب کامل است.
??. هجوم حفاران غیر مجاز و قاچاقچیان عتیقه به محوطه تنگه بلاغی شگفت انگیز است. این در حالی است که حتی هیچ عکاسی حق نزدیک شدن به این منطقه را ندارد.

??. به خاطر سیاست های غلط، امکان تخریب چغازنبیل را همچنان تهدید می کند.
??. زمین شناسان دانشگاه شیراز : گازهای سمی باعث تخریب تخت جمشید می شود.

??. سی و نه کشور چهل و پنج اثر فرهنگی، باستانی و تاریخی خود را برای ثبت به میراث فرهنگی جهانی فرستاده اند. جالب اینجاست که نامی از ایران در این فهرست دیده نمی شود.
??. سازه های آبی دوره ساسانی شوشتر آماده برای جهانی شدن. (مانع: سازمان میراث فرهنگی تهران).

??. شهرداری کرمانشاه بافت تاریخی این شهر را در موقعیت خطرناکی قرار داده است.
??. میلاجرد اصفهان مشهور به جیرفت ? در حال تخریب و چپاول شدن است.

??. میدان توپخانه ( امام خمینی ) تهران، یکی از قدیمی ترین نماد های پایتخت، تحت تاثیر مترو تخریب خواهد شد.
??. سد سیوند یک روستای هخامنشی را به زیر آب برد.

??. قلعه داو دختر رامهرمز به دلیل انفجارهای پیاپی و حفاری های غیر مجاز بشدت در حال تخریب است.

  و...  

سد سیوند و آرامگاه کوروش بزرگ

    چند سالی است مسئله سد سیوند و تخریب احتمالی پاسارگاد و زیر آب رفتن تنگه باستانی بلاغی فکر میهن پرستان ایرانی و حامیان آثار باستانی را در سراسر جهان به خود مشغول کرده است.پاسارگاد به عنوان یکی از آثار ثبت شده بین المللی ارزشی بسیار داشته و تخریب آن گوشه ای از تاریخ جهان را به دست فراموشی خواهد سپرد که این برای انسان متمدن قرن ?? که حفظ  و مرمت آثار تاریخی جز وظایف مهم آن به شمار می رود،ننگی خواهد بود که آیندگان هرگز فراموش نخواهند کرد.

از مسئولین ذی ربط تقاضا داریم به خاطر آب رسانی به مناطق اطراف پاسارگاد تاریخ غنی کشورمان را تهدید نکنند و توجه داشته باشند که درآمد حاصل از گردشگری و جذب جهان گردان خارجی بسیار بیشتر از کشاورزی دراین منطقه باستانی است.